Pojęcie recyclingu z pewnością słyszałaś nie raz, nie dwa! Czy jednak wiesz dokładnie, co ono oznacza? A czy potrafisz z łatwością rozróżnić upcycling od downcyclingu? Nie martw się, to nie takie trudne! Poznaj dokładne znaczenie pojęć związanych z ekologią!
Recycling to pojęcie, które na pewno znasz. Jest to, najprościej rzecz ujmując, proces, w którym przetwarza się istniejący już materiał na nową rzecz. Wykorzystany surowiec dostaje drugie życie – może być używany ponownie. Proces recyklingu polega na zebraniu odpadów, ich rozdzieleniu, segregacji i przetworzeniu na czysty surowiec lub substancję, z której możemy ponownie coś wytworzyć. Recykling dzielimy na: mechaniczny i chemiczny. Pierwszy polega na automatycznym przetwarzaniu materiału, a drugi na rozpuszczaniu surowca za pomocą środków chemicznych.
Główny cel recyclingu to ograniczenie śmieci na naszej planecie. Przetwarzanie odpadów pozwala na oszczędzanie m.in. pieniędzy i wody. Jest to jednak przede wszystkim działanie, które pozwala chronić nasze środowisko.
Recycling często może być przeprowadzany wielokrotnie, na przykład w przypadku butelek typu PET. Bywa jednak też tak, że z jednego przedmiotu w procesie recyclingu powstaje kolejny, zupełnie inny np. z plastiku butelek PET często wytwarzane są śpiwory lub koszulki.
Upcycling to rodzaj recyklingu. W wyniku upcyclingu powstaje rzecz, której wartość jest znacznie większa niż ta, z której powstała. Oryginalna wersja kosztuje więc mniej. To wyjątkowy recykling, ponieważ oprócz aspektów oszczędzania, dbania o planetę i innych atutów sprawia też, że możemy zwiększać wartość przetwarzanych rzeczy i wzbogacić się. W przypadku tej formy przerabiania zużytych rzeczy przeszkodą może być wyłącznie nasza wyobraźnia. To ona sprawia, że tworzymy całkowicie nietuzinkowe, piękne i cenne przedmioty.
Upcycling wywodzi się z dalekowschodniej idei „mottainai”, która swoje korzenie ma w buddyjskiej myśli poszanowania do wszystkiego, co nas otacza. W tłumaczeniu „mottainai” oznacza po prostu „nie marnuj”. Właśnie w ten sposób należy więc rozumieć całą tę ideę.
Przykładowym działaniem, które można zakwalifikować jako formę upcyclingu będzie sprzedaż nienoszonych przez nas ubrań. Nie wyrzucamy ich, a dajemy im drugie życie i jednocześnie wzbogacamy się.
Inną formą recyklingu jest też downcycling, czyli przeciwieństwo upcyclingu. W tym przypadku z materiałów, które możemy i chcemy przetworzyć, powstają przedmioty o znacznie mniejszej wartości niż oryginały. Nie oznacza to jednak, że jest to „gorszy” proces. Jedyną różnicą jest w tym przypadku to, że nowopowstałe rzeczy nie zwiększają swojej wartości, ale również otrzymują nowe życie, więc w kontekście dbania o nasze środowisko i planetę są bezcenne.
Downcycling możesz z łatwością przeprowadzić w domu. Przykładem będzie choćby wykorzystanie zużytych ubrań jako ściereczek do kurzu lub podłogi.
Zdj. główne: Sigmund/unsplash.com
